مطالعۀ اثر تزریق استرادیول، اکسی‏توسین، ریلاکسین، و شیاف پروستاگلندین ای-1 بر بازشدن سرویکس و درصد آبستنی در گوسفندان زندی

هدف از این پژوهش بررسی اثر تزریق هورمون‏های استرادیول، اکسی‏توسین، ریلاکسین (ریلاکسیمول)، و شیاف واژنی پروستاگلندین ای-1 (میزوپروستول) بر بازشدن سرویکس، زمان بازماندن سرویکس، و بهبود درصد آبستنی حاصل از تلقیح مصنوعی در گوسفند نژاد زندی در انتهای فصل تولید مثل بوده است. در این مطالعه از 80 میش سه تا چهارساله با میانگین وزنی 5/2±55 کیلوگرم استفاده شد. در آزمایش اول میش‏ها به چهار گروه مساوی تقسیم شدند. گروه‏ها به‌ترتیب 100 میکرولیتر استرادیول به‌‌صورت تزریق درون‌وریدی، 100 واحد اکسی‏توسین، 5 میلی‌لیتر ریلاکسیمول به‌‌صورت تزریق درون‌عضلانی، و 200 میکروگرم شیاف واژنی میزوپروستول دریافت کردند. پس از اعمال تیمار در چهار زمان بازشدن و بازماندن سرویکس معاینه شد. تزریق هورمون استرادیول تأثیر معنی‌داری بر بازشدن و بازماندن سرویکس نداشت. استفاده از اکسی‏توسین، ریلاکسیمول، و میزوپروستول منجر به بازشدن و بازماندن سرویکس شد (05/0> P). در آزمایش دوم میش‏ها برای هم‌زمانی فحلی در انتهای فصل تولید مثلی به‌مدت 12 روز سیدرگذاری شدند و هنگام سیدربرداری به همۀ میش‏ها مقدار 500 واحد هورمون eCG تزریق شد و به چهار گروه مساوی تقسیم شدند. گروه اول به‌عنوان گروه شاهد انتخاب شد و تیمار بازکنندۀ سرویکس دریافت نکرد. سه گروه دیگر به‌ترتیب 100 واحد اکسی‏توسین، 5 میلی‌لیتر ریلاکسیمول، و 200 میکروگرم شیاف میزوپروستول دریافت کردند و با توجه به بهترین زمان بازبودن سرویکس در آزمایش اول، به‌ترتیب در زمان‏های 20 و 40 دقیقه و 5 ساعت پس از اعمال تیمار، 54 ساعت پس از تزریق eCG، به‌‌صورت ترانس سرویکال تلقیح شدند. روز 50 پس از تلقیح با اولتراسونوگرافی درصد آبستنی تشخیص داده شد. درصد آبستنی در گروه دریافت‌کنندۀ اکسی‏توسین از گروه‏های دریافت‌کنندۀ میزوپروستول و ریلاکسیمول بالاتر بود (60 درصد در مقابل 25 و 10 درصد، 05/0> P) ولی با گروه شاهد (50 درصد) اختلاف معنی‌دار نبود (05/0< P). درنتیجۀ تزریق اکسی‏توسین باعث بازشدن سرویکس و افزایش درصد آبستنی در میش‏های زندی می‌شود و می‏توان از آن به‏عنوان ابزاری برای بهبود درصد آبستنی حاصل از تلقیح مصنوعی استفاده کرد.